Atal honetan Euskararen aldaerak irakasgaiari dagokion 3. gaiko glosategia landuko dut.
Metodologia: Zerbait egitean edo arazo bat ebaztean erabiltzen diren prozedura, teknika edo saiakuntzak; prozedura jakin bat edo prozeduren multzoa.
Metodologia (soziolinguistika): Soziolinguistikako ikerlanek materialak batzea, material horrek aztertzea eta ondorioak ateratzea eskatzen dute, hurrenez hurren. Eskema honakoa da:
1. Lana aukeratu eta lanaren hipotesiak:Atal honetan finkatu behar da zer aztertuko den, non burutuko den lana, hiri txikia edo handia, komunitate bat edo gehiago eta hauen ezaugarriak finkatu, hizkuntza-aldagaiak hautatu…
2. Lekukoen hautaketa: atal honetan laginketarako funtsezkoak diren ezaugarriak jaso behar dira: lekukoen adina, sexua, hezkuntza, giza-maila, jaiotze lekua, etnia…
– Laginketa: Laginak biltzea, hartzea, jasotzeko prozesuari deitzen zaio.
– Ausazko laginketa: Populazio batetik zoriz ateratako lagina. Hots, aztertzaileak azpitalde bakoitza osatzen du ausazko hautaketaz.
– Nahitako laginketa: Estratuen banaketa proportzionala aukeratzen duen laginketa. Are gehiago, giza-kategoriak eta ikerketan nahi diren hiztunen profilak eta zenbakiak finkatzen dira.
3. Emaitzen bilketa: Atal honetan ez dago batasun metodologikorik, metodologia bat baino gehiago erabil daitekeelarik, baina funtsean denek bide berdintsua jarraitzen dute. Kasu guztietan grabaketak egin behar dira.
– Polimorfismoa: hitz batek, bere egitura morfologikoaren barnean konbinazio ezberdinak izanik, adierazteko era ezberdinak izatea.
4. Emaitzen analisia: bi analisi mota bereizten dira atal honetan:
– Analisi kuantitatiboa: Jasotako informazio guzti horretatik zatiak egitea eta fenomenoa identifikatzea.
– Analisi kualitatiboa: Zati osoa identifikatutakoan elementuak jasotzea, bakoitzaren kantitatea zein den ondo ezagutuz.
Metodologia (dialektologia): hona hemen dialektologiak jarraitzen duen metodologiaren eskema nagusia:
Galdekizuna: ZER
– Zuzena: deixia eta argazkien bidez ematen dena.
– Zeharkakoa: beste galderaren edo hizkuntzaren bitartez ematen dena.
1. Naming
– Naming: erantzuna bakarra, asmakizun moduko galderen bitartez jasotzeko.
– Talking: asmakizun itxuraz, erantzun anitza.
– Reverse: hitz bat jaso nahi denean, baina luze eginez gai bati buruz.
2. Completing
– Completing: informatzaileak bete behar duen hutsunea.
– Converting: aurrekoaren gauza bera, baina erantzun taldeekin.
Lekukoak:NORI
Helburu eta dialektologia motaren arabera, lekuko bat edo beste hautatu.
Inkestak:NON
Lanaren arabera, lekuak ongi aukeratu, mugak zaindu…
– Lan monografikoa: leku edo lurralde jakin batera mugaturiko lana.
– Geografia linguistikoa: 1go gaian aipatuta
– Geolinguistika: 1go gaian aipatua
Materialen prozesaketa:
– Transkibaketa: Hizkuntza baten elementuak, hotsak nahiz zeinuak (jatorrizko idazkera zeinahi dela ere), letrazko edo zeinu fonetikozko beste sistema idatzi batez adieraztea.
– Kartografiaketa: Mapak lantzeko, marrazteko eta argitaratzeko erabiltzen diren azterketa eta eragiketa zientifiko, artistiko eta teknikoen multzoa, ematen diren hizkuntza fenomenoak mapetan kokatuz.
– Datuen prozesaketa: datu baseak sortu, estadistika aplikatu: ACCES, SPSS)
– Datuen analisia
– Emaitzen aurkezpena (automatizazioa)
– Ondorioak
Iturri bibliografikoak
- Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa
- Rosa Miren Pagolaren apunteak (Euskararen aldaerak irakasgaiko irakaslea)